Rencana ini ditulis
oleh :
Norizan Sharif
Pengarah Kanan,
Pengurusan Stakeholder,
Unit Peneraju Agenda
Bumiputera (Teraju),
Jabatan Perdana
Menteri
Semalam negara
menyambut Hari Kemerdekaan ke-55. Sejak merdeka, kerajaan telah melaksanakan
pelbagai inisiatif yang memberikan impak kepada ekonomi bumiputera di negara
ini. Dasar Ekonomi Baru (DEB) yang dilancarkan oleh Allahyarham Tun Abdul Razak
Hussein pada 1971 banyak mengangkat taraf hidup bumiputera di negara ini. Kadar
kemiskinan turun dari 64.8% pada 1970 kepada sekitar 5.3% pada tahun 2009; dan
bilangan profesional bumiputera meningkat dari 5% kepada 45% (51,306 orang)
daripada jumlah keseluruhan profesional dalam tempoh yang sama. Begitu juga
peratusan bumiputera dalam pengurusan meningkat daripada 22% pada 1970 kepada
43% pada 2009; walaupun sebahagian besar mereka menjawat jawatan ini dalam
sektor kerajaan dan syarikat berkaitan kerajaan (GLC).
Sementara kita
berbangga dengan pencapaian ini, masih ada isu dalam ekonomi bumiputera yang
perlu diberikan perhatian. Antaranya ialah penglibatan bumiputera dalam
Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) yang merupakan tulang belakang kepada
ekonomi negara. SME Corp mentakrifkan PKS sebagai syarikat yang mempunyai
jualan tahunan di bawah RM25 juta atau pekerja sepenuh masa di bawah 150 orang.
Menggunakan takrifan ini, sekitar 99.2% atau 548,267 buah syarikat
dikategorikan sebagai PKS. Secara keseluruhannya, 79% PKS adalah dalam kategori
mikro, iaitu mencatat jualan tahunan di bawah RM250,000 atau mempunyai lima
orang pekerja dan ke bawah.
Bagaimanapun, hampir
sembilan daripada 10 syarikat bumiputera berada dalam kategori mikro. Sekiranya
dilihat secara keseluruhan, jumlah sebenar syarikat bumiputera (termasuk mikro)
lebih kecil disebabkan daripada kesemua syarikat yang berdaftar di negara ini,
hanya satu per empat saja dimiliki oleh bumiputera. Implikasi yang ketara
daripada senario ini adalah walaupun ada peningkatan daripada 2.4% daripada
1970 kepada 21.9% pada 2008 dan seterusnya 23.09% pada 2010, namun pemilikan
ekuiti korporat bumiputera secara relatifnya masih rendah. Apabila kekayaan
tidak berlegar di kalangan bumiputera, ia memberikan impak ekonomi dan sosial
yang melebar.
Dalam sektor ekonomi,
bumiputera tidak menguasai entiti perniagaan besar atau rantaian nilai dalam
banyak sub-sektor ekonomi. Malah, penyertaan bumiputera dalam sub-sektor
seperti halal (makanan dan bukan makanan) adalah terlalu rendah. Sementara
dalam sektor sosial ia memberikan kesan kepada peluang untuk bumiputera
memegang jawatan kanan dalam sektor swasta, mobiliti sosial dan akses kepada
pendidikan di luar sektor awam. Cabaran bumiputera sekarang adalah persekitaran
di mana kita beroperasi sudah berubah. Perubahan landskap sosio-politik dan
peningkatan globalisasi memberikan kesan kepada pembangunan ekonomi bumiputera
secara keseluruhannya. Ini bermaksud bumiputera tidak lagi boleh berfikir dan
bertindak seperti sebelumnya. Maka, di sinilah letaknya keperluan kepada
transformasi ekonomi bumiputera.
Sebagai satu
inisiatif kepada anjakan paradigma ini, Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Tun
Razak melancarkan “Hala Tuju Transformasi Ekonomi Bumiputera" pada 26
November lalu. Ia merupakan sebahagian program transformasi negara yang
diperkenalkan Najib sejak memegang jawatan itu. Dokumen hala tuju ini yang
disifatkan oleh Perdana Menteri sebagai satu “living document"
menggariskan enam prinsip transformasi ekonomi iaitu mesra pasaran, berdasarkan
keperluan, berdasarkan merit, telus, pro-pertumbuhan dan mampan. Sebarang
inisiatif pembangunan ekonomi bumiputera harus dilakukan dengan mengambil kira
prinsip-prinsip ini. Hala Tuju Transformasi Ekonomi bumiputera" juga
mempunyai aspirasi untuk melihat perubahan kepada instrumen polisi dan
rasionalisasi sistem penyampaian, mengukuhkan pendidikan dan kapasiti
bumiputera, dan membangunkan perniagaan yang mempunyai skala yang mencukupi
untuk menghadapi persaingan.
Ini bermaksud, kita
perlu melakukan penilaian semula kepada program pembangunan ekonomi bumiputera
dan koordinasi yang lebih baik antara agensi-agensi kerajaan, sekali gus
mengelakkan pertindihan fungsi dan kumpulan sasar. Berdasarkan analisis awal,
sebahagian besar program pembangunan dan pembiayaan perniagaan bertumpu kepada
keperluan dan peluang (necessity and opportunity driven); manakala yang dipandu
oleh inovasi (innovation driven) masih kurang. Sejak 2006, sejumlah 26.3% atau
RM16.1 bilion untuk pembangunan PKS diperuntukan khusus untuk bumiputera. Untuk
2012, sejumlah RM5.7 bilion daripada jumlah keseluruhan RM19.9 bilion
diperuntukan untuk syarikat dan usahawan bumiputera; menjadikannya jumlah paling
tinggi dalam tempoh enam tahun. Persoalannya, apakah penambahbaikan yang boleh
dilakukan bagi meningkatkan impaknya kepada usahawan bumiputera?
Perdana Menteri juga
menyebut mengenai pembinaan kapasiti dan ini juga merupakan asas yang penting
dalam transformasi ekonomi bumiputera. Dengan perubahan landskap yang
disebutkan terdahulu, bumiputera harus bersaing di pasaran terbuka dan
mengurangkan kebergantungan kepada kerajaan. Penubuhan Yayasan Peneraju
Pendidikan Bumiputera (YPPB) sebagai contoh, adalah merupakan satu inisiatif “Hala
Tuju Transformasi Ekonomi Bumiputera" bagi membina kapasiti bumiputera.
Dalam tempoh kurang setahun sejak dilancarkan, ia menawarkan biasiswa kepada
pelajar-pelajar dari persekitaran mencabar di seluruh negara. Manakala program
pembangunan profesional dalam bidang-bidang terpilih seperti akauntan baru
dimulakan; sementara beberapa siri pembangunan skil tinggi akan dimulakan pada
tahun depan.
Satu lagi aspek
penting dalam hala tuju ini adalah membangunkan perniagaan berskala mencukupi
dan menyediakan mereka untuk menghadapi persaingan. Program Syarikat Bumiputera
Berprestasi Tinggi (Teras) yang dilaksanakan oleh Teraju bertujuan mengangkat
syarikat-syarikat ini ke tahap yang lebih tinggi dan menyediakan mereka untuk
persaingan terbuka. Pelupusan aset syarikat berkaitan kerajaan kepada
bumiputera yang sedang dilaksanakan melalui Khazanah Nasional Berhad dan
Permodalan Nasional Berhad adalah satu lagi inisiatif “quick win" untuk
meningkatkan pemilikan ekuiti dan membangunkan perniagaan berskala besar. Majlis
Tindakan Agenda Bumiputera (MTAB) yang dipengerusikan Perdana Menteri
memutuskan untuk kedua-dua agensi ini melupuskan 10 aset bukan teras kepada
syarikat bumiputera yang layak.
Apa yang disebutkan
di sini hanyalah sebahagian inisiatif “Hala Tuju Transformasi Ekonomi
Bumiputera." Dalam tempoh satu setengah tahun, Teraju menyediakan peluang
perniagaan dan pembiayaan untuk bumiputera melebihi RM13 bilion. Pun begitu,
agenda transformasi ekonomi bumiputera bukanlah dilaksanakan oleh Teraju atau
mana-mana agensi secara terpinggir. Transformasi ini harus dilakukan merentasi
sektor dan kementerian. Atas sifat itulah, transformasi ekonomi bumiputera
harus menjadi agenda nasional!
Bahan ini diperoleh
daripada :
Akhbar Utusan
Malaysia
01 September 2012
Tiada ulasan:
Catat Ulasan