Oleh MANSOR PUTEH
Ia bukan sebuah pesta filem antarabangsa yang sebarangan. Tidak mengikut corak yang diguna oleh penganjur pesta filem antarabangsa lain. Ia adalah pesta filem yang paling besar dan berprestij di seluruh dunia Islam. Malangnya, Pesta Filem Antarabangsa Fajr yang sudah menjangkau 30 tahun Februari lalu seperti tidak menghargai penerbitan filem-filem tempatan, iaitu dari Malaysia. Kurang sangat filem Melayu yang dijemput menyertainya walaupun bukan untuk pertandingan tetapi tayangan biasa. Tahun ini cuma sebuah dokumentari saya sahaja yang dijemput, sedangkan pada tahun sebelum ini boleh dikira filem yang diterima. Masalahnya, kebanyakan filem Melayu yang diterbit sejak kebangkitan pertumbuhan perusahaan industri filem Melayu atau Malaysia tidak menepati hukum syarak. Di Iran penerbitan filem tidak terlepas dari hukum ini; dan ia bukan seperti di negara yang mengaku Islam lain yang mengendahkannya. Mereka anggap filem adalah filem. Di Iran filem bukan filem kalau ia tidak ada unsur dakwah atau pengajaran bukan sahaja dari segi agama tetapi dari segi akhlak dan keperibadian.
Malangnya, atau yang sedihnya, inilah yang membuat banyak filem dari Iran diterima oleh pesta filem antarabangsa di Barat. Sedangkan filem-filem dari negara Islam lain yang tidak mempamerkan nilai ini tidak dianggap penting. Kebetulan pula semasa di Tehran dari Januari dan Februari lalu tersiar berita sebuah filem Iran berjudul, 'A Separation' mendapat pencalonan filem asing terbaik oleh Anugerah Akademi yang memberi Oskar. Ia mungkin filem Iran pertama yang mendapat pengiktirafan ini setelah beberapa buah filemnya yang lain kecundang. Tetapi tidak menghairankan pula ada anggapan maupun tohmahan yang mengecam filem ini yang dikatakan tidak mengangkat nilai Islam yang baik; maka itu ia disenangi pula oleh pihak Anugerah Akademi di Los Angeles . Tidak menghairankan pula filem ini tidak dipilih oleh pesta filem Cannes tetapi Berlin yang memberinya anugerah filem terbaik. Jadi apa yang baik di Cannes atau mana-mana pesta filem antarabangsa itu, tidak semestinya baik untuk pesta filem lain yang bersaing, yang sengaja atau dengan tidak sengaja tidak mahu beri pengiktirafan kepada filem yang diberi anugerah oleh pesta filem pesaing untuk menyatakan sesuatu.
Sebagai peserta dan pelawat ke pesta filem Fajr saya sempat bergaul dengan ramai pengarah filem, pengkritik dan pengarah filem dari banyak negara yang mengambil bahagian dalam pesta filem Fajr ini. Ia dibahagikan kepada filem asing yang mana malam anugerahnya berlangsung pada 6 Februari dan bahagian tempatan untuk filem Iran sahaja pada 11 Februari lalu. Pemenang filem tempatan diberi trofi dan sijil dan setiap mereka juga menerima sebuah kereta tempatan berjenama Saba yang diletak sederet di luar Dewan Vahdat. Sudah 30 kali pesta filem Fajr dilangsungkan dan setiap tahun mereka mendapat ratusan filem yang dihantar seluruh dunia. Tahun ini sahaja mereka terima 553 filem yang mana cuma 60 buah filem, termasuk satu sahaja dari Malaysia . Acara sampingan diadakan adalah tayangan. Dan peserta yang dijemput menonton enam buah filem setiap hari yang ditayang di dewan di Menara Milad yang terletak satu jam dari Hotel Parsian Azadi di mana tetamu diletakkan sepanjang pesta filem itu.
Tidak tahu pula bila filem dari Malaysia disenangi oleh penganjur pesta filem Fajr, sama ada yang akhirnya mendapat pengiktirafan darinya sebelum ada pengarah mahu berangan-angan membawa balik Oscar yang kini merupakan angan-angan Mat Jenin bagi hampir semua pengarah filem tempatan. Tetapi tidak mengapa, sehingga ini berlaku, sekurang-kurangnya pihak penganjur secara tidak langsung memberi penghargaan dengan menjemput seorang dari Malaysia untuk menjadi ahli juri bagi bahagian filem-filem negara Islam, iaitu Dato Mahyiddin Mustakim, bekas Ketua Pengarah Finas. Beliau beserta dengan pelakon terkenal dari Indonesia, Christine Hakim yang pernah menjadi juri di beberapa pesta filem di Eropah. Terdapat juga wakil dari Pejabat Presiden Republik Timor-Leste, iaitu Jose Turquel yang menyertai pesta filem Fajr ini untuk mencari pandangan dan idea sebab negara beliau dijangka akan menganjur sebuah pesta filem pertama mereka lewat Ogos depan.
Sebenarnya Pesta Filem Fajr bukan sebuah pesta filem kecil; mereka menjemput ratusan peserta dari banyak negara seluruh dunia dan filem yang dipilih juga sering dijemput ke pesta filem lain. Cuma yang berbezanya pesta filem ini dengan yang lain adalah ia tidak disaluti dengan glamor. Pelakon dan pengarah tidak berlagak. Mereka tidak berpakaian yang menjolok mata dan penuh bergaya. Pelakon bergaul dengan khalayak sama seperti biasa. Dan tidak pula ada liputan meluas sebelum, semasa atau selepas pesta filem ini.Ini disebabkan pembuat filem di Iran sibuk; mereka tidak ada masa untuk dibuang begitu sahaja. Adakah apa yang dapat pengarah filem dari Malaysia belajar dari pengarah filem di Iran? Tentu sekali. Malangnya, suatu usaha tidak pernah dilakukan untuk merapatkan perhubungan dan menjalinkan kerjasama di antara pengarah filem kedua buah negara. Pernah pengarah terkenal mereka Majid Majidi dan pelakon terkenal mereka, Fatemah Mohammed-Aria berkunjung ke Finas. Malangnya, kehadiran mereka tidak disambut dengan mesra oleh penggiat filem di Malaysia; jadi kunjungan adalah cuma lawatan biasa. Kebetulan pula beberapa bulan lalu, pelakon Fatemah mendapat penghargaan khas dari pesta filem Austria . Dan tidak tahu berapa ramai pengarah dan pelakon filem dari Iran yang mendapat penghargaan dari seluruh dunia. Untuk mengetahuinya, kita perlu membuat lawatan ke Museum of Cinema di mana semua trofi yang dimenangi oleh penggiat mereka disimpan untuk tatapan khalayak ramai.
Ramai beranggapan bahawa dasar politik Barat tidak selari dengan dasar dipegang oleh masyarakat awam di Barat juga yang tidak menaruh sebarang kesangsian terhadap Iran mahupun rakyat dan agama Islam. Yang menjadi mainan politik antarabangsa tidak lain dari pengaruh lobi Zionis di Amerika. Kalau tidak kenapa filem dari Iran masih boleh mendapat pencalonan Oscar untuk filem asing terbaik dalam keadaan dimana Amerika dan kuncu-kuncunya mahu mempersenda negara Iran dengan mengugut untuk menyerangnya? Tentu sekali ada peranan sinema Iran yang telah memainkan tempat yang berkesan untuk membuat pihak masyarakat awam di barat tidak berfikir seperti pemimpin politik mereka yang telah berjaya merubah pandangan mereka terhadap Iran dan juga Islam. Malangnya, usaha atau tanggungjawab ini hanya dibebankan kepada sebuah negara Islam iaitu Iran, sedangkan negara Islam lain hanya berpeluk tubuh tidak tahu guna 'senjata' filem ini untuk berdakwah dan merubah pandangan mereka di Barat.
Sila berikan komen anda. Terima kasih
SUMBER
UTUSAN MALAYSIA
13 FEBRUARI 2012
Tiada ulasan:
Catat Ulasan