Oleh
AZMAN ANUAR
rencana@utusan.com.my
Sejak
MAS dan AirAsia menandatangani perjanjian pemindahan saham, begitu banyak
kritikan kontroversi timbul sehinggakan sebahagian daripada aspek-aspek perjanjian
yang begitu bermanfaat terlepas pandang. Hal ini adalah lumrah apabila
suara-suara sumbang mampu menenggelamkan sesuatu yang baik daripada perjanjian
tersebut. Pada Ogos 2011, pemegang saham terbesar MAS, Khazanah Nasional Bhd.
bersetuju untuk menukar saham dengan Tune Air Sdn. Bhd, pemegang saham terbesar
Air Asia. Hal ini menyaksikan Khazanah mendapat 10 peratus (%) kepentingan di
Air Asia manakala Tune Air mendapat 20.5% kepentingan dalam MAS. Khazanah juga
bersetuju untuk memperoleh 10% kepentingan di Air Asia X, anak syarikat Air
Asia yang menguruskan penerbangan jarak jauh dengan bajet rendah.
Satu
Rangka Kerja Kerjasama yang Komprehensif (CCF) turut ditandatangani yang
menyasarkan untuk merealisasikan penjimatan dan meningkatkan hasil dalam
pembelian kapal terbang, kejuruteraan, perkhidmatan sokongan bawahan,
perkhidmatan kargo, katering dan latihan dalam kalangan tiga syarikat
penerbangan tersebut. CCF telah ditandatangani secara serentak oleh MAS, Air
Asia dan Air Asia X sepatutnya menyaksikan MAS menumpukan aspek sebagai
pengangkutan utama yang menyediakan perkhidmatan yang lengkap, Air Asia menjadi
pengangkutan serantau kos rendah dan Air Asia X menjadi pengangkutan kos rendah
yang menyediakan penerbangan jarak sederhana hingga jarak jauh. Pertukaran
saham yang termasuk di dalam CCF ini telah memberi pandangan negatif dalam
pelbagai sektor termasuklah kepada kesatuan kakitangan MAS.
Terlalu
banyak fokus diberikan kepada sesuatu yang remeh seperti pertukaran saham
sehingga mereka lupa kepada sesuatu yang lebih penting seperti kerjasama yang
saling menguntungkan. Kerjasama untuk mendapatkan manfaat bersama adalah agak
normal dan tidak mustahil untuk mana-mana organisasi perniagaan, sama ada
dengan membuat pertukaran pegangan saham atau sebaliknya menerusi dua atau
lebih syarikat. Kerjasama antara dua syarikat sudah tentu memberikan kelebihan
kepada mereka namun mereka tidak boleh mencampuri urusan perbelanjaan antara
satu sama lain dan mencerobohi identiti antara satu sama lain. Apa yang sedang
berlaku sekarang adalah kedua-dua entiti ini menghadapi satu persaingan yang
sihat dan memastikan mereka berada di landasan yang sama untuk mengekalkan
status mereka sebagai entiti penerbangan yang relevan.
Bekas
juruterbang MAS, Kapten Zakaria Salleh berpandangan, jika sebelum ini
kakitangan MAS dan AirAsia saling bersaing, sepatutnya kini mereka boleh
bekerjasama rapat untuk terus memperbaiki mutu perkhidmatan masing-masing. Katanya,
kakitangan kabin MAS yang banyak meraih anugerah antarabangsa sudah tentu mampu
berkongsi kepakaran dengan rakan pakatannya itu, manakala kakitangan AirAsia
pula boleh berkongsi pengalamannya mengenai penjimatan kos. "Kakitangan
kejuruteraan MAS yang mempunyai rekod penyelenggaraan pesawat yang cemerlang
boleh dimanfaatkan AirAsia. Mereka kena bertindak sebagai satu pasukan dan
bukan lagi sebagai pesaing, membolehkan MAS dan AirAsia memaksimumkan kelebihan
masing-masing agar dapat bersaing dalam persekitaran yang lebih mencabar
ini," kata Zakaria.
Dalam
banyak perkara, persaingan akan membawa keuntungan kepada pengguna, tetapi ia
juga boleh membawa kepada pembaziran, lebih-lebih lagi bagi negara kecil
seperti Malaysia yang hanya mempunyai sumber manusia yang terhad. Dalam konteks
ini, adalah penting bagi MAS dan AirAsia untuk bekerjasama agar pembaziran ini
tidak berterusan yang akhirnya akan merugikan negara dan menguntungkan pesaing
serantau. Kerjasama dalam bidang minyak dan gas antara Petronas dan Exxon
seperti yang berlaku di kawasan telaga minyak Tapis, Shell dan Petronas di
kawasan Gumusut-Kakap, Murphy dan Petronas di kawasan Kikeh dan kerjasama
menang-menang yang lebih dramatik berlaku antara Shell dan Exxon di kawasan
telaga minyak Brent di Laut Utara di Utara United Kingdom yang menunjukkan
kerjasama antara entiti yang saling bersaing boleh dicapai tanpa mengorbankan
identiti dan objektif perniagaan mereka.
Shell
dan Exxon bersaing untuk meluaskan kawasan di negara luar seantero dunia. Apa
yang diperlukan ialah keikhlasan dalam bekerjasama untuk mendapatkan manfaat
bersama. Satu lagi contoh, Air France + KLM yang telah melakukan kerjasama
walaupun kedua-dua syarikat datang dari berlainan negara dan sentiasa bersaing.
Siapa yang menentukan mereka patut "berkongsi" sumber masing-masing
melalui kerjasama? Secara kesimpulannya, kemungkinan satu kerjasama yang hebat
tidak memerlukan pertukaran saham. Pertukaran secara dinamik dalam industri
penerbangan barangkali tidak membenarkan MAS bergerak secara sendiri kerana ia
akan menjejaskan MAS yang merupakan sebahagian daripada faktor yang membawa
kerugian besar kepadanya.
Sila
berikan komen anda. Terima kasih.
Sumber
:
Berita
Harian
23
APRIL 2012
Tiada ulasan:
Catat Ulasan