Tabiat merokok menjadi panorama biasa dalam masyarakat kita. Tabiat buruk ini berlaku kerana kita terdedah dalam persekitaran yang tidak memberangsangkan. Sebenarnya, tabiat ini banyak memberikan kesan negatif kepada kita dan kebanyakan masyarakat tahu akan risiko yang dihadapi akibat merokok. Malangnya, masalah ini menjadi semakin serius dan diamalkan oleh sebilangan besar warganegara Malaysia. Oleh hal yang demikian, pihak kerajaan telah memperuntukkan RM17 juta untuk kempen “Tak Nak” demi menentang tabiat merokok di seluruh negara. Walau bagaimanapun, pihak kerajaan juga menghadapi pelbagai halangan yang menyekat usaha tersebut dan trend ini amat membimbangkan semua pihak.
Amalan merokok sebenarnya menyumbang pelbagai masalah kesihatan dalam kalangan penduduk Malaysia. Merokok merupakan penyebab utama gangguan kesihatan serta kematian sebelum sampai masanya statistik yang dikeluarkan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia. Statistik telah menunjukkan bahawa bilangan kematian yang berpunca daripada barah paru-paru dianggarkan sebanyak 14733 orang bagi tempoh antara tahun 1995 hingga tahun 2000. Hakikatnya, perokok akan diserang pelbagai penyakit yang berpunca daripada tembakau. Mereka akan mengalami penyakit sekatan pulmonary kronik (COPD) yang boleh menyebabkan pesakit sukar bernafas, batuk berkahak, dan memberikan kesan kepada jantung. Hal ini demikian kerana mereka akan menyimpan satu persepuluh partikel asap dalam jantung mereka dan menggandakan risiko mati. Tegasnya, seseorang yang kuat merokok lebih terdedah kepada risiko maut berbanding dengan orang lain yang tidak merokok.
Selain memberikan kesan kepada perokok itu sendiri, merokok juga membawa kesan buruk kepada orang lain. Orang yang tidak merokok boleh juga diserang penyakit apabila terhidu asap tembakau rokok yang dihembus keluar oleh perokok. Hal ini demikian kerana kandungan asap tembakau ini mengandung bahan kimia yang beracun juga. Manakala, merokok dalam kalangan perempuan yang mengandung boleh mencacatkan proses pembesaran bayi di dalam rahim. Bahan kimia yang terkandung dalam asap rokok boleh memberikan kesan kepada kesihatan bayi dalam kandungan yang kurang daya tahan. Akibatnya, anak yang dikandung itu mungkin akan dilahirkan cacat tubuh badan. Bayi-bayi berkenaan turut terdedah kepada serangan penyakit paru-paru, batuk-batuk, selesema, dan sakit kerongkong. Kesemuanya ini merupakan kesan-kesan perokok terhadap orang di sekelilingnya.
Memandangkan kesungguhan kerajaan terhadap kempen “Tak Nak” untuk mencegah tabiat merokok dalam halakah masyarakat, tetapi pihak kerajaan telah mengalami pelbagai halangan yang menyekat usaha ini. Antaranya ialah halangan daripada pengaruh media massa, terutamanya iklan. Pengaruh iklan paling susah dikawal oleh pihak kerajaan dalam usaha membanteras amalan merokok. Pihak kerajaan harus mengharamkan iklan rokok yang dipamerkan dalam media massa, sama ada dalam media cetak atau media elektronik. Pihak berkuasa juga harus menghalang iklan barangan lain atau perkhidmatan menggunakan jenama rokok dan restoran yang mempamerkan iklan rokok dengan besar-besaran juga perlu dihalang. Iklan yang membawa mesej rokok bahawa merokok merupakan simbol imej dan kelelakian harus dicegah dengan secepat mungkin. Jadi, sudah terang lagi bersuluh, pengaruh iklan memang menghalang usaha dan perbelanjaan kerajaan.
Selain itu, tabiat perokok sendiri turut menghalang usaha kerajaan dalam mencegah tabiat merokok. Sikap perokok yang lemah semangat untuk menghentikan tabiat tersebut menyebabkan usaha kerajaan mengalami kegagalan. Walaupun perokok sedar kebahayaan rokok, namun mereka turut tidak peduli akan kebahayaan merokok. Hal ini demikian kerana sesetengah bapa perokok juga menghisap rokok tetapi mereka masih boleh hidup sampai 80 tahun. Sementelahan, sesetengah perokok sudah tertagih terhadap rokok dan susah untuk berhenti walaupun telah cuba beberapa kali. Kebanyakan perokok pula tidak dapat mengawal nafsu mereka justeru mereka tidak berhasrat untuk menghentikannya. Dengan itu, keinsafan diri di peringkat tertinggi amat diperlukan kerana tiada cara yang paling berkesan untuk menghentikan ketagihan.
Bertitik tolak daripada itu, undang-undang yang kurang tegas juga merupakan halangan yang menyekat usaha kerajaan dalam menentang tabiat merokok. Seperti frasa yang sering diperkatakan, “ ada undang-undang yang ditetapkan, tetapi tiada polis yang melaksanakannya”. Senario ini telah menyebabkan amalan merokok menjadi semakin berleluasa. Misalnya, papan tanda yang menunjukkan “dilarang merokok” yang diletakkan di kawasan awam sering kali hanya untuk pameran sahaja. Hal ini demikian kerana tiada hukuman yang dijalankan bagi perokok yang menghisap rokok di kawasan awam. Dengan itu, hukuman yang berat harus dijalankan supaya penjual rokok akan takut. Tambahan pula, kekurangan pegawai yang membuat rondaan di tempat awam juga menyebabkan usaha kerajaan disekat. Tegasnya, undang-undang yang tidak dikuatkuasakan akan menyekat usaha kerajaan.
Secara intihanya, tabiat merokok sememangnya merupakan tabiat yang buruk dan harus dihapuskan. Walter B.Pitkin ada berkata, “Jangan menyesali kegagalan yang dialami dengan menuduh atau menyalahkan orang lain, tetapi akuilah sesungguhnya kegagalan itu adalah kerana pembuatan sendiri.” Kata-kata itu sengaja dipetik untuk memberitahu bahawa mereka gagal untuk berhenti merokok ibarat orang yang gagal dalam melawan dengan nafsu. Hal ini demikian kerana tabiat merokok sendiri merupakan halangan yang susah disekat oleh kerajaan. Dengan kurangnya perokok di negara kita, maka kadar kematian rakyat kita akibat tabiat merokok dapat dikurangkan dan suasana yang bebas daripada pencemaran udara turut dihasilkan. Dengan ini, negara kita tidak akan kehilangan golongan yang produktif dalam pembangunan negara.
HASIL KARYA PELAJAR
Rasul Iman Ramzani
SMK Sacred Heart
2010