ISU EKONOMI : KADAR INFLASI TERKAWAL

Oleh SITI MARIAM MD. ZAIN

pengarang@utusan.com.my

Utusan Malaysia, 22 Februari 2011

Malaysia  dijangka mengalami impak inflasi yang paling minimum berbanding negara-negara Asia lain seperti Hong Kong, China dan Indonesia! Di China sahaja dilaporkan kerajaan negara itu terpaksa menaikkan harga bahan api baru-baru ini iaitu kenaikan kali kedua dalam tempoh dua bulan. Di Malaysia, kerajaan masih mempertahankan harga bahan api bersubsidi. Mungkin kebanyakan kita akan menerima kenyataan ini secara sinis. Malah, tidak kurang juga yang melihatnya sebagai jawapan klise setiap kali kerajaan mahu mengumumkan sesuatu kenaikan harga barangan keperluan harian. Namun, percayakah kita bahawa hakikatnya harga makanan dunia boleh naik sehingga 40 peratus pada dekad akan datang? Ini bukan suatu cerita dongeng. Baru-baru ini, Food and Agriculture Organization (FAO) telah memberi indikasi bahawa senario tersebut akan berlaku jika pengeluaran makanan utama tidak meningkat untuk menampung permintaan penduduk dunia.

Antara faktor peningkatan harga komoditi makanan dunia adalah kerana populasi dunia dianggarkan meningkat sebanyak empat peratus. Malangnya kapasiti pengeluaran makanan hanya meningkat satu hingga dua peratus. Sebuah penerbitan, The Agricultural Outlook 2010-2019 menjangkakan, harga gandum boleh melonjak ke tahap antara 15 dan 40 peratus lebih tinggi daripada harga antara tahun 1997 dan 2006. Harga minyak sayuran dan susu pula menurut penerbitan yang sama, meningkat lebih daripada 40 peratus. Pada pertengahan tahun lalu, harga makanan dunia telah meningkat kepada 32 peratus disebabkan oleh kemarau di Rusia, Kazakhstan dan negara-negara Eropah selain banjir di India dan Australia. Peningkatan perdagangan global berkait rapat dengan permintaan pengguna. Dalam hubungan ini, peningkatan kos pengeluaran bermakna harga barangan yang dijual juga akan meningkat atau menjadi lebih mahal daripada biasa.

Permintaan terhadap bahan api etanol yang berasaskan sumber makanan seperti jagung dan tebu, turut telah mengurangkan bekalan bahan mentah beberapa negara pengeluar di dunia. Di Amerika Syarikat, kadar inflasi makanan meningkat sebanyak dua hingga tiga peratus tahun lalu berbanding 2008 manakala inflasi makanan di India meningkat sebanyak 14 peratus pada tahun 2010. Peningkatan terhadap permintaan makanan dalam keadaan cuaca yang tidak menentu, menyebabkan pengguna tiada pilihan lain kecuali membeli barangan ditawarkan dengan harga yang tinggi. Larangan eksport gandum oleh Rusia dan eksport bawang merah oleh India, masing-masing pada Ogos dan Disember 2010, juga mempengaruhi situasi ini. Menurut laporan pakar ekonomi Credit Suisse, inflasi harga makanan di rantau Asia kecuali Jepun, akan meningkat sehingga 15 peratus pada pertengahan tahun ini.

Jelas bahawa dunia semakin tenat dengan kadar inflasi yang tinggi. Malaysia juga tidak terkecuali. Ini terlihat melalui trend peningkatan daripada 1.3 peratus pada Januari kepada 2.2 peratus pada Disember 2010. Secara keseluruhan, inflasi negara bagi tempoh sama pada tahun lalu yang direkodkan ialah di paras 1.7 peratus. Tidak dinafikan, Indeks Harga Pengguna (IHP) bagi kumpulan makanan dan minuman bukan alkohol di Malaysia telah merekodkan peningkatan. Bagaimanapun, ia masih terkawal dan belum mencecah dua digit seperti yang berlaku di sesetengah negara lain. Menurut kajian, secara purata, rakyat Malaysia membelanjakan satu pertiga daripada pendapatan mereka ke atas bahan makanan. Teori Engel's Law mengatakan bahawa apabila pendapatan meningkat, perbelanjaan ke atas makanan menurun. Ini bermakna, bagi kumpulan berpendapatan rendah, perbelanjaan mereka ke atas makanan adalah lebih besar berbanding kumpulan berpendapatan tinggi.

Menyedari hakikat ini, mendorong Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan telah bertindak membantu penduduk luar bandar. Langkah itu diambil untuk membantu golongan yang kurang berkemampuan menikmati harga barangan keperluan pada harga kawalan. Maka, beberapa projek pengedaran barangan perlu, penyeragaman harga gas petroleum cecair (LPG) dan Community Drumming telah dilaksanakan. Langkah kawalan harga barangan perlu ini penting kerana ia merupakan faktor penyumbang kepada pengekalan kadar inflasi yang sederhana. ''Ia telah dapat memastikan harga barangan perlu adalah lebih rendah berbanding dengan negara-negara jiran di rantau ini. ''Kawalan harga telah memberikan impak minimum ke atas harga barang-barang perlu dalam negara walaupun harga makanan dan komoditi di pasaran dunia semakin meningkat," kata Menteri Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan, Datuk Seri Ismail Sabri Yaakob baru-baru ini.

Sepanjang tahun lalu, sebanyak 347 kawasan luar bandar di Semenanjung, Sabah dan Sarawak telah terbabit dalam projek pengedaran barangan perlu. Sementara itu, 201 kawasan untuk projek penyeragaman harga LPG serta 298 kawasan lagi bagi program Community Drumming. Pelaksanaan program tersebut juga secara tidak langsung membantu penduduk meningkatkan taraf sosio-ekonomi dan menggalakkan pembangunan infrastruktur di kawasan-kawasan yang terlibat. Usaha menanggung kos pengangkutan barangan keperluan ke kawasan luar bandar ini adalah bagi menjamin barangan dijual dengan harga lebih murah. Contohnya, harga LPG di Bario, Sarawak dijual RM110 setong tetapi selepas pelaksanaan projek, harga LPG dijual pada harga RM25.90 setong. Gula yang sebelum ini dijual pada RM4 sekilogram kini dijual pada RM2.15 sekilogram. Beras sebelum ini berharga RM43 persepuluh kilogram kini diperoleh pada harga RM18 persepuluh kilogram.

Tepung gandum yang berharga RM4 sekilogram pula dijual hanya RM1.45 sekilogram manakala minyak masak yang sebelum ini berharga RM6 sekilogram dapat dibeli pada harga RM2.75 sekilogram. Petrol yang sebelum ini berharga RM5 seliter kini dijual pada harga RM1.85 seliter. Kesannya, seramai 1,985 penduduk di Bario mendapat penjimatan keseluruhan sebanyak RM749,008 sebulan atau RM8,988,090 setahun. Begitu juga yang berlaku di kawasan luar bandar dan pedalaman lain. Negara tidak dapat lari daripada menerima kesan global kerana rantaian ekonomi dunia. Tanpa kesedaran, rakyat tentu akan lebih menderita akibat terpaksa menanggung segala beban keperluan hidup yang tidak pernah terhenti.